Τετάρτη 9 Απριλίου 2008

Υπάρχουν πια επικίνδυνοι ποιητές ή επικίνδυνοι μουσικοί;

Πήγα Δευτέρα βράδυ στο Αρχαιολογικό Μουσείο να παρακολουθήσω την ομιλία του Ντίνου Χριστιανόπουλου με θέμα: «Σολωμός και Καβάφης: ομοιότητες και διαφορές». Φτάνοντας είδα τον Ντίνο Χριστιανόπουλο να κατευθύνεται -συνοδευόμενος- προς την είσοδο του μουσείου. Τον προσπέρασα και πρόλαβα πιο μπροστά τον Θωμά τον Κοροβίνη τον οποίο χαιρέτησα εγκάρδια. «Να, ο Ντίνος είναι πίσω μας, αν θες να του κάνεις καμιά συνέντευξη…» μου είπε με κάποια έξαψη, «αλλά να τον τσιγκλίσεις λιγάκι, μην τον ρωτήσεις τα συνηθισμένα… Να σου πει για τα δύσκολα χρόνια, τότε που τον απέρριπταν όλοι, όχι όπως τώρα…». «E όχι σήμερα, σήμερα έχει την τιμητική του» μουρμούρισα.
Όταν μπήκα μέσα, το πλήθος του κοινού που είχε προσέλθει μου φάνηκε εντυπωσιακό και βέβαια δεν υπήρχε πουθενά καμιά θέση για να καθίσω. Κάπου μετακίνησα ένα σταντ με αφίσα του μουσείου λίγο πιο πίσω και βολεύτηκα όρθιος σε μια γωνιά. Από τον διάδρομο μπροστά μου πέρασε η διευθύντρια του μουσείου, η κυρία Τζένη Βελένη, κατευθυνόμενη προς την εξέδρα των ομιλητών και παράκαμψε για λίγο προς το μέρος μου να πούμε δυο κουβέντες.
Αμέσως μετά άρχισε η εκδήλωση, με την κυρία Βελένη να προλογίζει πρώτη τον ποιητή, ενώ ακολούθησε ο καθηγητής κύριος Χρήστος Τσολάκης, εκ μέρους του περιοδικού «Φιλόλογος», ο οποίος παρέθεσε ένα σύντομο εργοβιογραφικό του (ποιητή, πεζογράφου, επιμελητή κειμένων, εκδότη, γκαλερίστα, γραμματολόγου, στιχουργού τραγουδιών, κριτικού, μεταφραστή, κ.ά.) Ντίνου Χριστιανόπουλου, ξεκινώντας από την έκδοση της πρώτης του ποιητικής συλλογής, «Εποχή των ισχνών αγελάδων» το 1950. Εκείνη η αναφορά στο 1950 με έκανε και συνειδητοποίησα ξαφνικά την ηλικία του: «Ήταν περίπου 20 χρονών τότε, άρα τώρα οδεύει προς τα 80» σκέφτηκα και μετά, όταν ανέβηκε ο κύριος Ντίνος -με κάποια δυσκολία- στην έδρα του ομιλητή, έβγαλα τη βιντεοκάμερα από την τσάντα μου κι άρχισα να τον καταγράφω (για να τον «απαθανατίσω»).
Ε λοιπόν, από τη στιγμή που άρχισε να μιλάει -από στήθους παρακαλώ, επί μιάμιση ώρα δεν «έβαλε γλώσσα μέσα», κρατώντας τον ειρμό της σκέψης του
-παρά τις απαραίτητες παρεκβάσεις, χωρίς να κομπιάζει πουθενά και χωρίς να χάνει ούτε κόμμα ούτε τελεία (και χωρίς να πιει ο αθεόφοβος ούτε μια γουλιά νερό -γιατί στέγνωσε το στόμα του, βρε αδερφέ!- από το ποτήρι που βρισκόταν δίπλα του). Ώσπου, με το ρητορικό του οίστρο, που είχε μέχρι τέλους της ομιλίας σχεδόν ένα πάθος εφηβικό, μας «εξάντλησε» όλους.
Η βάση του θέματός του, μέσα από μια συγκριτική προσέγγιση, ήταν: γιατί ο μεγαλύτερος Έλληνας ποιητής του 19ου αιώνα, Διονύσιος Σολωμός, περνάει συνεχώς στα αζήτητα όχι μόνο στο εξωτερικό αλλά και στην Ελλάδα, ενώ από την άλλη ο μεγαλύτερος Έλληνας ποιητής του 20ου αιώνα, Κωνσταντίνος Καβάφης έχει εδώ και χρόνια τεράστια διεθνή απήχηση (μεταφρασμένος ήδη σε 70 γλώσσες και με άπειρες μελέτες για το έργο του) που ανεβαίνει συνεχώς; Ένα ζήτημα το οποίο προσπάθησε να προσεγγίσει αναλύοντας τρία στοιχεία που αφορούν και στους δύο ποιητές: πρώτον, τον κοινωνικό και καλλιτεχνικό τους περίγυρο, δεύτερον, τη ζωή τους και τα προσωπικά τους προβλήματα και τρίτον, το έργο τους και τον τρόπο που επέλεξαν να το ολοκληρώσουν. Η απάντηση έβγαινε αβίαστα από την γλαφυρή περιγραφή των ιστορικών και βιογραφικών πληροφοριών και σε σχέση με τα θέματα των ποιημάτων, απ’ όπου προέκυπτε η δυνάμει οικουμενικότητα του -«μεγάλου μάστορα»- Καβάφη σε σχέση με την περιορισμένη «ελληνικότητα» των θεμάτων του -ανώτερου από τον Καβάφη ποιητή, κατά τον Ντίνο Χριστιανόπουλο- Διονύσιου Σολωμού.
Μόλις η ομιλία τελείωσε έφυγα τρέχοντας γιατί με περίμενε η γυναίκα μου η Αναστασία (που έφτασε προς το τέλος της εκδήλωσης αφού είχε ξεμπερδέψει στο σπίτι με τα παιδιά) για να πάμε στην Πριγκηπέσσα όπου έπαιζαν (είχαν αρχίσει ήδη) ο Κώστας Θεοδώρου κοντρα- μπάσο και ο Μπάμπης Παπαδόπουλος (από τις Τρύπες) κιθάρα, ως αυτοσχεδιαστικό ντουέτο στο πρώτο μέρος και στο δεύτερο μέρος έμπαινε με τα πνευστά του και ο Φλώρος Φλωρίδης.
Μετά το τέλος της παράστασης ο Κώστας Θεοδώρου μου είπε ότι θα μας στείλει προσωπικά, σε μένα και την Αναστασία, τον καινούριο δίσκο που έχει έτοιμο αλλά οι εταιρίες δεν τον αναλαμβάνουν, γιατί λένε ότι δεν έχουν χρήματα αυτήν την εποχή, είναι όμως που περιέχει και κάτι τραγούδια «επικίνδυνα»…!!!
Κουφό, ε;

Δεν υπάρχουν σχόλια: