Ήθελε τη σόμπα στο ατελιέ του πάντα αναμμένη. Τα καλοκαίρια προτιμούσε τις πιο ζεστές και ηλιόλουστες περιοχές. Γι’ αυτό, από μια ηλικία και μετά, το πρόσωπ’ο του είχε εκείνο το μπρούτζινο χρώμα που έκανε κοντράστ με τα λιγοστά κατάλευκα μαλλιά του. Αγαπούσε το φως, γι’ αυτό και γερνούσε ωραία.
Δεν έμαθε ποτέ του να διαβάζει και να γράφει σωστά, ήταν δυσλεκτικός. Αλλά μπορούσε να ζωγραφίζει τα πάντα, σαν να ήταν μοναδικά. Κι εκείνα τα καρφιά, που κάρφωνε κάποτε στους τοίχους του Μπατώ - Λαβουάρ, παρέμειναν μετά από σαράντα χρόνια ακόμη εκεί, καρφωμένα.
Επέμενε ότι ένας πίνακας που απεικόνιζε ένα μάτσο πράσα, έπρεπε να μυρίζει πράσα! Αλλά τα πράσα, τα ωμά πράσα, δεν μυρίζουν τίποτα, μόνο τα σοταρισμένα, τα μαγειρεμένα πράσα, μυρίζουν σαν πράσα. Όχι πως τον ένοιαζε αυτό…
Έκλεβε εικόνες από παντού, και ιδέες για εικόνες, ακόμη και από το δρόμο, όταν έβγαζε για βόλτα το σκύλο του. Έλεγε ότι ήταν συλλέκτης εικόνων, εικόνων που θαύμαζε πρώτα και μετά τις ζωγράφιζε, και ύστερα… ξαναζωγράφιζε αυτό που είχε πριν ζωγραφίσει, πάλι και πάλι, ώσπου να πάψει να μοιάζει με το πρώτο μοντέλο, και να γίνει μια άλλη εικόνα, δική του.
Άλλοτε έκλεβε εικόνες Τέχνης, άλλοτε έκλεβε εικόνες Ζωής, που δεν είχε ζωγραφίσει κανείς άλλος. Τις έκανε πίνακες -δικούς του, όχι όμως με προσθήκες αλλά με επάλληλες καταστροφές στις μορφές που απεικόνιζαν και στις προοπτικές και στα φόντα τους… ώσπου να μη μπορεί να τις αναγνωρίσει κανείς, σαν πηγή έμπνευσης, ούτε καν σαν αρχική εικόνα. Ήταν κλέφτης εικόνων -το ομολογούσε. Ένας τέλειος πλαστογράφος, αλλά από την ανάποδη: δεν αντέγραφε πιστά, αλλά παραποιούσε ξανά και ξανά την αρχική αντιγραφή του.
Κάθε μέρα εργαζόταν με πρόγραμμα αυστηρό, όπως ένας τσαγκάρης. Κι έβγαζε έργο, όχι αστεία, ήταν παραγωγικός. Έφτιαχνε συνεχώς νέα σχέδια, επιστρώσεις σε έργα παλιά, τελειώματα, καταστροφές. Και, κάποτε, μιμήσεις: του Γκρέκο, του Πουσέν, του Βελάσκεθ, του Ντελακρουά.
Ώσπου κατάλαβε ότι αυτά δεν είναι πια τέχνη, είναι ιστορία, ιστορία της τέχνης, ιστορία των μορφών… υψηλού επιπέδου διακόσμηση για τα μαυσωλεία της τέχνης, για τα μουσεία δηλαδή. Ενώ έξω απ’ αυτά, κυριαρχούσε πια η σκέτη διακόσμηση: η φωτογραφία, ο κινηματογράφος, η διαφήμιση… που αμείβονταν κι αυτές αδρά.
Μετά από πολλά χρόνια δουλειάς, απέκτησε όσα του άξιζαν και όσα απεύχονταν κάποτε: Φήμη, αμύθητη περιουσία και μια σίγουρη θέση στο Πάνθεον της Ιστορίας της Μοντέρνας Τέχνης. Με δικό του πύργο στην εξοχή, με σοφέρ, με γραμματέα, με γκουβερνάντα για τα παιδιά του, με κόλακες και φανατικούς συλλέκτες των έργων του, με υποτακτικές ερωμένες και συζύγους. Με μποέμικη ζωή και τον Τύπο να τρέχει στο κατόπι του κάθε στιγμή.
Έχανε όμως τα νιάτα του, τα χρόνια περνούσαν, κι αυτά δεν μπορούσε να του τα δώσει πίσω κανείς. Άρχισε να νοσταλγεί την εποχή που ήταν ανασφαλής, άσημος και φτωχός, εκείνα τα δύσκολα και όμορφα χρόνια που δεν ήταν τίποτα ακόμα και θα μπορούσε να παραμείνει για πάντα ένα τίποτα ή να γίνει τα πάντα. Τότε που έλεγε -και το πίστευε: Τα θέλω όλα ή τίποτα. Και απειλούσε τον εαυτό του: αν δεν τα αποκτήσω, θα αυτοκτονήσω… και το εννοούσε -τότε.
Τώρα αναρωτιόταν: πού χάθηκε εκείνη η ζωή; Ποια είναι τώρα η αληθινή εικόνα της νέας ζωής; Ένα ποτήρι κρασί, με ίχνη απ’ τα χείλη που λίγο πριν έχουν πιει; Αυτό που βρίσκεται εδώ σαν ση-μάδι, αλλά ήδη έχει φύγει; Μήπως όμως η ζωή, η αληθινή ζωή, στην απλούστερή της μορφή, παραμένει μια ουσία για πάντα ασχημάτιστη που διαρκώς επιθυμεί… και μόλις πραγματοποιήσει αυτό που θέλει κι αποκτήσει έτσι ένα σχήμα οριστικό, αδειάζει από την ουσία της - και πεθαίνει;
Όσο περνούσε ο καιρός κι έβλεπε στον καθρέφτη του, αυτό το κοντοπίθαρο και φαλακρό ανθρωπάκι να γερνάει και να λατρεύεται σαν θεός, τόσο μισούσε το ιδεώδες της ομορφιάς που λάτρεψε η κλασική αρχαιότητα σαν το ιδεώδες της αιώνιας νεότητας.
Έτσι κήρυξε τον πόλεμο στους καθρέφτες…
Υπάρχουμε, για όσο υπάρχουμε, μόνο για λίγο -για κάποιες στιγμές, σαν τέλειες μορφές… και μόνο μέσα από κάποιες φευγαλέες εικόνες. Μόνο που σ’ αυτές τις φευγαλέες εικόνες, δεν μετράνε οι υπογραφές.
by σωτήρης ζήκος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου