Μια ξένη δημοσιογράφος και κριτικός κινηματογράφου, που παρακολούθησε το 48ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, βλέποντας μεταξύ των άλλων ταινιών και σχεδόν όλες τις φετινές ελληνικές παραγωγές αποφάνθηκε: «Δεν έχετε σοβαρά προβλήματα ως κοινωνία, γι’ αυτό δεν μπορείτε να φτιάξετε καλές ταινίες». Δεν είχα ξανακούσει ποτέ αυτόν τον συσχετισμό και αιφνιδιάστηκα. Σκέφτηκα: «Εντάξει, αν είδε τις ταινίες "Alter Ego", "Straight Story", "Uranya", "Μια μέλισσα τον Αύγουστο", "Πρώτη φορά νονός", "Κορόιδο εν τάξει», "Γυναικείες συνομωσίες", "Κλέφτες", 8 στις 14 ταινίες μυθοπλασίας δηλαδή, που ήταν γενικώς του χαβαλέ, δίκιο είχε…». Μετά έξυσα την κούτρα μου και αναρωτήθηκα: «Όμως, εδώ που τα λέμε, και στις -δήθεν- πιο σοβαρές ταινίες: "Παρέες" και "Valse Sentimentale" αλλά ακόμα και στο "El Greco" ποιος ήταν τάχα ο προβληματισμός;». Έτσι μου απομείναν οι υπόλοιπες τρεις: "Επιστροφή" και "Διόρθωση" που είχαν τον Αλβανό τους, άρα, όσο να πεις, και τον σχετικό προβληματισμό τους, και τελευταία η πειραματική -άρα για τον μέσο θεατή ούτως ή άλλως προβληματική- "Μεταμόρφωση". Οπότε, κάνοντας το λογαριασμό, έβγαινε και αριθμητικώς ότι η κυρία είχε κάποιο δίκιο -εντάξει;
Κάποια στιγμή πήγα να το μεταφέρω όλο αυτό σε κάποιον φίλο καθώς τα λέγαμε τις μέρες του φεστιβάλ και τότε ξαφνικά μου ήρθε η φλασιά: «Και ξέρεις κάτι, αυτό δεν είναι απλώς το πρόβλημά μας στον τρόπο που κάνουμε ή δεν μπορούμε να κάνουμε κινηματογράφο, αλλά είναι μάλλον το πρόβλημά μας γενικώς» αναφώνησα. «Ποιο δηλαδή;» απόρησε ο φίλος με τον οίστρο μου. Πήρα μια βαθιά ανάσα, έψαξα να βρω τα λόγια μου και του είπα: «Οι νεοέλληνες, τον τελευταίο καιρό, δεν έχουμε πια προβλήματα: ιδού το μέγα πρόβλημά μας». Με κοίταξε για μια στιγμή ο φίλος με σκεπτικισμό και μου είπε: «Πώς δεν έχουμε προβλήματα; Όλοι έχουμε προβλήματα, άλλοι μικρότερα κι άλλοι μεγαλύτερα, προβλήματα οικονομικά, προβλήματα οικογενειακά, προβλήματα υγείας…». Και περίμενε μια απάντηση. «Ναι, μόνο που αυτά είναι προβλήματα ιδιωτικά, δεν λέω γι’ αυτά…» του απάντησα. «Τέτοια προβλήματα υπάρχουν και μπορεί να προκύψουν βεβαίως, και στις καλύτερες κοινωνικές συνθήκες, στον καθένα. Εγώ μιλάω για προβλήματα πιο συλλογικά, αν θέλεις ακόμα και προβλήματα υπαρξιακά, που να μας αφορούν όμως όχι ως ιδιώτες αλλά και ως κοινωνικά άτομα…» συνέχισα και κάπου κόμπιασα έχοντας την αίσθηση ότι δεν κατάφερνα να εκφράσω αυτό που ήθελα. «Για πες ένα παράδειγμα, από μια ταινία που είδαμε» με προκάλεσε (καλοπροαίρετα) ο φίλος. Το σκέφτηκα λιγάκι και είπα: «Πες ότι μια κοπέλα φτιάχνει μια σχέση με έναν νεαρό και τον ερωτεύεται και θέλει να είναι μαζί του… Από την άλλη ο νεαρός, παρόλο που θέλει κι αυτός να είναι μαζί της, δυσκολεύεται να δεσμευτεί, γιατί φοβάται μη χάσει την ανεξαρτησία του. Τώρα, αν το πρόβλημά τους δεν το προκαλεί ο κοινωνικός περίγυρος ή η οικογένεια, ας πούμε εξαιτίας κάποιας φυλετικής προκατάληψης, οπότε αυτό ως κατάσταση θα μας αφορούσε κι εμάς, αλλά δεν μπορούν να βρουν μια λύση στο πώς να είναι μαζί σαν ζευγάρι γιατί σαν χαρακτήρες είναι μπερδεμένοι, ανώριμοι, διστακτικοί, δηλαδή οι ίδιοι είναι το πρόβλημα, τότε όσο συμπαθητικοί κι αν είναι ως πρόσωπα αλλά και λόγω ηλικίας, το πρόβλημά τους είναι καθαρά ιδιωτικής φύσης και δεν μας αφορά αληθινά –έτσι δεν είναι;». Ο φίλος με κοίταξε κατάματα και ρώτησε: «Κι αν αυτό συμβεί σε ένα από τα παιδιά σου… και τραβάει ζόρια;» -«Ε, παραμένει πάλι μια υπόθεση ιδιωτικής φύσης, οικογενειακή, δεν αλλάζει…» απάντησα.
Μείναμε για λίγο σκεπτικοί και μετά ο φίλος είπε, κάπως περιπαικτικά: «Το ίδιο μπορούμε να πούμε τότε και για κάποιον τύπο που, όταν βγαίνει από τη φυλακή, θέλει να βοηθήσει, όπως μπορεί, τη χήρα και το ορφανό του άντρα που σκότωσε σε μια συμπλοκή, μήπως και επανορθώσει κάτι, αλλά δεν βρίσκει τον τρόπο, χωρίς μάλιστα να συναντά ιδιαίτερα εμπόδια από κάποια κοινωνική συνθήκη… Άρα: πρόβλημά του!» -«Ακριβώς» συμφώνησα εγώ. «Όμως εμένα κάπου μ’ άρεσε η ταινία "Διόρθωση", είχε κάτι… και με σαφή αναφορά σε κάποιο πρόβλημα κοινωνικό: τους ελληνάρες χουλιγκάνους» είπε ο φίλος. «Που δεν κατάφερε όμως να το κάνει… πρόβλημά σου» τον κοντράρισα κάπως αγριεμένος. Αλλά αμέσως μετάνιωσα και του χαμογέλασα. «Δεν γαμιέται!» σκέφτηκα. «Πρόβλημά τους!». Των ταινιών κι όλων των άλλων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου